- Առաջադրանք. Սոդայի և քացախի փոխազդեցության հետևանքով անջատվում է գազ, որը հանդիսանում է մեր կյանքի անբաժան մասը: Այդ գազը մտնում է նաև օդի բաղադրության մեջ: Ո՞րն է այդ գազը:
- Դա ածխաթթու գազն է։
- Տանը կատարի՛ր հետևյալ փորձը. սովորական թափանցիկ ապակե բաժակի (կամ թափանցիկ ապակե տարրայի) մեջ լցրո՛ւ սոդա, վրան ավելացրո՛ւ քացախ: Մոտեցրո՛ւ բաժակը այրվող մոմին: Զգուշորեն թեքի՛ր բաժակն այնպես, որ բաժակի մեջ առաջացած գազը տարածվի մոմի կրակի ուղղությամբ: Զգուշացում. խորհուրդ է տրվում այս փորձն իրականացնել մեծահասակների ներկայությամբ:
- Ի՞նչ տեղի ունեցավ: Ի՞նչ պատճառով կրակը հանգավ:
- Քանի որ կրակը այրելու համար անրաժեշտ է թթվածին, իսկ սոդայի և քացախի ռեակցայից առաջանում է ածխաթթու գազ, դրա պատճառով կրակը հանգչում է։ Վերցրե՛ք փոքր բաժակով մածուն կամ թթվասեր, մեջը լցրե՛ք սոդա և խառնե՛ք: Ի՞նչ է տեղի ունենում: Ինչպե՞ս են առաջանում պղպջակները:
- Վերցրե՛ք փոքր բաժակով մածուն կամ թթվասեր, մեջը լցրե՛ք սոդա և խառնե՛ք: Ի՞նչ է տեղի ունենում: Ինչպե՞ս են առաջանում պղպջակները:
- Սոդան մածունի կամ այլ թթվային նյութի հետ խառնվելիս մտնում է ռեակցիայի մեջ և առաջանում են ածխաթթու գազով լի մեծ քանակությամբ պղպջակներ, որոնք պայթելիս ազատում են ածխաթթու գազ։
- Կենցաղում, խոհանոցում ո՞ր գործընթացի ժամանակ եք հանդիպել վերոհիշյալ երևույթը:
- Խմորեղեն պատրաստելու ժամանակ։
- Այդ գազը մասնակցում է մարդու և կենդանիների շնչառական գործընթացում: Ինչպե՞ս:
- Մարդիկ կամ կենդանիները Ածխաթթու գազը արտաշնչում են իսկ, շչում թթվածնով։
- Ո՞ր գազն է կլանվում բույսերի կողմից և ո՞րն է արտադրվում:
- բույսերի կողմից ծխաթթու գազը կլանվում է, իսկ թթվածինը արտադրվում է։
- Ի՞նչ տեղի ունեցավ: Ի՞նչ պատճառով կրակը հանգավ:
ՌՈՒԲԵՆ ՇԱՀՎԵՐԴՅԱՆ 